سرطانهای زنان شامل مجموعهای از انواع سرطانها است که در اندامهای تولیدمثلی و دیگر بخشهای خاص بدن زنان رخ میدهد. آگاهی از علائم و نشانههای اولیه این سرطانها و روشهای تشخیصی و درمانی مرتبط با آنها میتواند به تشخیص زودهنگام و افزایش احتمال درمان مؤثر کمک کند. در این مقاله به معرفی و بررسی انواع سرطانهای شایع در زنان از جمله سرطان پستان، سرطان تخمدان، سرطان دهانه رحم، سرطان رحم و سرطان واژن میپردازیم.
انواع سرطان های زنان
سرطان زنان انواع مختلفی دارد که در ادامه توضیحاتی قرار داده ایم:
۱. سرطان پستان
سرطان پستان یکی از شایعترین سرطانها در زنان است که از بافت غدد پستان شروع میشود. این سرطان میتواند به سرعت به بافتهای اطراف و در نهایت به سایر نقاط بدن گسترش یابد.
علائم
- وجود توده یا سفتی در پستان یا زیر بغل
- تغییر شکل یا اندازه پستان
- تغییر در پوست پستان یا نوک پستان (مانند فرورفتگی یا پوستهپوسته شدن)
- ترشح غیرطبیعی از نوک پستان
عوامل خطر
- سابقه خانوادگی سرطان پستان
- سن بالا
- تغییرات ژنتیکی (مانند جهشهای ژن BRCA1 و BRCA2)
- مصرف الکل و رژیم غذایی نامناسب
تشخیص و درمان
روشهای تشخیصی شامل ماموگرافی، سونوگرافی، و بیوپسی هستند. درمان سرطان پستان بسته به مرحله و نوع آن شامل جراحی، شیمیدرمانی، رادیوتراپی و هورموندرمانی است.
۲. سرطان تخمدان
سرطان تخمدان از تخمدانها شروع میشود و به دلیل نداشتن علائم مشخص در مراحل اولیه، اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده میشود.
علائم
- درد و تورم شکم
- احساس پری شکم و کاهش اشتها
- تکرر ادرار
- کاهش یا افزایش وزن ناگهانی
عوامل خطر
- سن بالا و یائسگی
- سابقه خانوادگی سرطان تخمدان، پستان یا روده بزرگ
- تغییرات ژنتیکی (مانند جهشهای BRCA1 و BRCA2)
- نازایی و عدم بارداری
تشخیص و درمان
تشخیص سرطان تخمدان شامل آزمایش خون (مانند تست CA-125)، سونوگرافی و سیتیاسکن است. درمان اصلی سرطان تخمدان جراحی برای برداشتن توده و شیمیدرمانی است.
۳. سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم (سرویکس) ناشی از رشد غیرطبیعی سلولهای دهانه رحم است و بیشتر به دلیل عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود.
علائم
- خونریزی غیرطبیعی واژن، خصوصاً بعد از رابطه جنسی
- ترشحات غیرطبیعی و بوی نامطبوع از واژن
- درد در ناحیه لگن
- درد هنگام مقاربت
عوامل خطر
- ابتلا به ویروس HPV
- تعدد شرکای جنسی
- استعمال دخانیات
- سیستم ایمنی ضعیف
تشخیص و درمان
تشخیص سرطان دهانه رحم با آزمایش پاپ اسمیر و تست HPV انجام میشود. درمان شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی است و بسته به مرحله بیماری تعیین میشود.
۴. سرطان رحم
سرطان رحم که عمدتاً سرطان اندومتر (لایه داخلی رحم) است، بیشتر در زنان یائسه و میانسال دیده میشود. این سرطان از سلولهای داخلی رحم شروع میشود و در صورت عدم درمان میتواند به سایر بخشهای بدن گسترش یابد.
علائم
- خونریزی غیرطبیعی واژنی (خصوصاً بعد از یائسگی)
- درد لگن و شکم
- خونریزی و ترشحات زیاد در دوران قاعدگی
- کاهش وزن بدون دلیل
عوامل خطر
- چاقی و اضافه وزن
- درمانهای هورمونی بدون تعادل پروژسترون
- سن بالا و یائسگی
- نازایی و تعداد کمتر بارداری
تشخیص و درمان
برای تشخیص سرطان رحم از سونوگرافی ترانسواژینال، بیوپسی و هیستروسکوپی استفاده میشود. درمان شامل جراحی برای برداشتن رحم، پرتودرمانی و در برخی موارد، شیمیدرمانی است.
۵. سرطان واژن
سرطان واژن نادر است و از بافتهای داخلی واژن شروع میشود. این نوع سرطان معمولاً در زنان مسنتر رخ میدهد و میتواند به سایر بخشهای لگن گسترش یابد.
علائم
- خونریزی غیرطبیعی واژنی
- توده یا زخم در واژن
- درد در ناحیه لگن و درد هنگام رابطه جنسی
- ترشحات غیرعادی
عوامل خطر
- ابتلا به HPV
- سابقه سرطان دهانه رحم
- سن بالا
- سابقه درمان با دیاتیلاستیل بسترول (DES)
تشخیص و درمان
تشخیص سرطان واژن با معاینه لگنی، بیوپسی و تصویربرداری انجام میشود. درمان بسته به مرحله بیماری ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی و در برخی موارد شیمیدرمانی باشد.
پیشگیری از سرطان زنان
تشخیص زودهنگام گاهی اوقات بهترین پیشگیری است. در ادامه اهمیت تشخیص زود هنگام در انواع سرطان ها آورده شده است:
- سرطان تخمدان: هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از این نوع سرطان وجود ندارد. به این ترتیب، تشخیص در مراحل اولیه که در آن بیماری قابل درمان تر است، بهترین روش پیشگیری در نظر گرفته می شود. سونوگرافی ترانس واژینال در بیماران پرخطر یا علامت دار نقش کلیدی دارد.
- سرطان آندومتری: سرطان آندومتر قابل پیشگیری نیست، اما می توان با اجتناب از درمان جایگزینی هورمونی تنها با استروژن، حفظ وزن مناسب و انجام تمرینات بدنی روزانه، خطر را کاهش داد. در صورت داشتن سابقه ژنتیکی یا شخصی خطر یا مصرف تاموکسیفن، پیگیری معاینات زنان و زایمان خطر ابتلا را کاهش می دهد. شما باید در اسرع وقت پس از خونریزی دستگاه تناسلی به دنبال یائسگی به متخصص زنان مراجعه کنید.
- سرطان دهانه رحم: پیشگیری باید طی سه سال پس از شروع روابط جنسی در هر سنی یا حداکثر تا ۲۱ سالگی آغاز شود. سیتولوژی دهانه رحم و واژن (تست پاپ یا اسمیر) سلول های غیر طبیعی را که سرطان هنوز رشد نکرده است، شناسایی می کند. آزمایش HPV تعیین می کند که آیا شما این عفونت را دارید یا خیر و اگر چنین است، نوع آن را تعیین می کند.
عوامل خطر ابتلا به سرطان زنان چیست؟
عوامل خطر سرطان های زنانه شامل عوامل ارثی یا سابقه ابتلا به سرطان سینه است. اغلب پس از یائسگی و در زنانی که بچه دار نشده اند، خطر بیشتر در ابتلا به سرطان وجود دارد. علل دیگر چاقی و درمان جایگزینی هورمونی فقط با استروژن است. برای سرطان دهانه رحم، خطر در زنانی که تعداد شرکای جنسی زیادی دارند، آنهایی که در سنین پایینتر (زیر ۱۸ سال) از نظر جنسی فعال میشوند، کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و سیگاریها افزایش مییابد. بالاتر از همه، زنان آلوده به HPV و زگیل تناسلی در معرض خطر بالایی هستند. درمورد واکسن گارداسیل بیشتر بدانید.
کلام آخر
سرطان زنان یکی از بیماری های حاد است که در صورتی که در زمان درست و توسط متخصص زنان حرفه ایی تشخیص و درمان شود، هیچ خطری جانی بیمار را تهدید نمی کند و بیماری به سادگی و در زمان کوتاهی قابل درمان می باشد. دکتر شبنم سالمی یکی ازبهترین متخصص زنان و زایمان در اهواز هستند که تعداد زیادی از زنانی که به سرطان دچار شده اند را با موفقیت درمان کرده اند و به زندگی باز گردادنده اند.
۰ Comments